Sidor som bilder
PDF
ePub

[ocr errors]

chem, hit't'aouin ennes h'elant, akhenfouf1 ennes ih'la imi ennes ih'la. Hennas louk'eddin ek'k'el mani ella ouriaz inou. Netta ik'k'el annax idjemâth ibâd2, iouella d' r'ares innas hath a d'iljemath itk'eççar idh. — Hennas ekker annekker, anrouh' r'er ettargi. Nettath tkholdhith, âdjeben ibâdhhoum baádh3 annax h'elan issenni, ekkeren erxeben ouiiren.

Gag ioused' ariaz ennes, netta ikhlodh annax elfrach5 ouah'des. Inna d'oug oul ennes, hella r'er baba enr' r'er âmmi. Gag iouli ouass, innas ioultemas ek'k'el cha d'ikhkhamt em babam enr' âmmim ma hella cha.

6

Hek'k'el annax la ch. Ikker iria ith'aouas, annax hatta eldjorreth oumahri heria. Isserj louk'eddin oumahri ennes, ekkerent ised'nan ennant as r'im la eggour cha ak nouch issithna". Innas arah', netch ad' lah' k'er' hainou. Ikker iouyir, ilh'ak' eldjorreth oumahri hatta hatta hatta3 aldeg hemsa oufourth iensa r'ouf eldjorreth d'in. Lmahri ennes d'akhmaïsi, gag attouli afouxth, ikker idhfer eljorreth d'in.

3

Akhenfouf le nez», ar. Qţii.

2 Ibâd, ar. «être loin».

Adjeben ibâdhhoum baâdh «ils se plurent mutuellement», ar.

عجبوا لبعضهما بعضا

Sen « deux », issenni « tous les deux », est un substantif pluriel déterminé.

5 Elfrach «le lit», ar..

R'im «reste», ar., impératif de pl. En berbère, aux autres modes que l'impératif, ce verbe prend la forme forte ik'k'im. 7 Issithna «nos filles», de illi plur. issi.

8 Hatta «la voici ». Ce mot redoublé exprime l'action du chercheur qui retrouve et suit la piste.

• D'Akhmaïsi « âgé de cinq ans».

Elâcer netta ikholdh r'er essah'eth nettouareg, ioufa essaïth1 d'iniltan, itekka fi üdj innas : kheïr a ariaz -ih'lan, oumasent ent sed'nan ih'lan, ax inir' aoral lah seraïch 2. Innas ini. Innas ma ioused'cha ha

[ocr errors]
[ocr errors]

met't'outh d'aiy idhid'en3?

[ocr errors][merged small]

ma illa cha d'ix em oua g ellan d'eg iriazen ih'lan? — Innas illa. Innas h'aouadjer' aï touoççeledh' r'ares. Innas ach ouoççeler'; rouh' effer elmahri ennex xerfith, eks elkesouet ennex bach attasedh d'ârian our tetak'ildh cha d'oug ammas em oulli. Aouid' essif ennex arouah', atteggouredh ammez higgourent oulli. — Innas ad'eggourer' annehrar' em oulli r'arex bach a itdhalmen fell a1. — Idha ad'eyin elûres, ad'erien sig ikhkhamen oukoull, d'ra kholdher' r'er oukhkhamt en tmet't'outh d'in, ad'outher' jij str'arith. D'ira addouther' tid'in takhkhamt ennes.

nex

an

Ik'k'im louk'eddin ih'çar d'oug ammas em oulli, hised' nan erüint tezzint. Ik'k'el louk'eddin fi ilallen em oukhkham, gag issiouel elbaroud immoug elâres iâdda r'ares. Ioufith d'ilferach annax echchema irek'k'. Hennas âlesslama a flan. Innas isellemek. - Hennas mata

[ocr errors]

1 Essaïth, ar. «les troupeaux ».

2 Lah seraïch «ne le fais pas sortir », c'est-à-dire «ne le répète pas » ; de eri « sortir ».

3 Idhid'en « l'avant-dernière nuit » ; de même assid'en « avant-hier ».

. « faire arriver» وصل .Ar 4

5 Tetȧk'eledh «tu seras reconnu, forme passive de âk ́el « reconnaître», ar. is.

Eggour «marcher », forme forte de ouier «aller».

7 Bach a itdhalmen fell a « pour qu'il soit de l'obscurité sur moi». Forme neutre tirée de l'arabe .

[ocr errors]

a ch d'iouiouin1. Innas chem a r'er eddousir'. Hennas ikhla akhkhamt ennek 2 netch âddir' ch3. Innas attekker, hennas our tekkerer' ch, ma khesedh attetchedh, ak ad'eyir'? -Innas our tetter'cha, hennas ma our tettedh cha ad' aït'er' iouriaz inou ad'iad'ef ach iner'. Louk'eddin ijbed essif ennes5 innas attekeredh

enr' achem enr'er'.

4

Hekker houyir d'ihierannes. Ikhlodh r'er oumahri ennes, illefas, iâdda r'er leksaoui iksihent ird'ihent, isserkebit ourennas ikker iouyir. Ass iouli, hennas a oua ia ou âmmi, netch effouder'. Nettat teh'ouadj atkḥedâo. Innas ma illa cha em ouaman d'aiy? - Hennas ass em ouaï d iououi ettargi, hathans d'i hizi ha.

[ocr errors]

Kholdhen r'er elbir d'in. Ikker netta innas houa". Hennas netch tamet't'outh a ellir', touggader', houa chek. Ikker ihoua netta. Issir'ezd aman, hesoua, irni oumahri ennes, isoua, halt 10 a hetouezza11 d'ihemourth.

Mata ach d iouiouin, mot à mot : «qu'est-ce qui t'amène ? » (aoui d'apporter»).

2 Ikhla akhkhamt ennek, imprécation « que (Dieu) vide ta maison », c'est-à-dire «qu'il fasse périr toi et les tiens »; ar. dr. 3. Addir' ch «je t'ai quittée», ar. ¿

5

«passer».

Ad'ait'er' « je vais appeler », ar. e «crier».

jbed essif ennes ail tira son sabre», ar. vulg. . 6 Atkhedâ pour ath thheda, de khedâ,

خدع .ar

<< trahir».

7 Ass em oua ai d'iououi ettargi, mot à mot « le jour de celui m'a emmenée le Targui», c'est-à-dire «le jour où le Targui m'a em

menée ».

8 Hathan «en voici », c'est-à-dire «il y en avait ».

9 Houa «descends », ar..

10 Halt a composé de al «jusqu'à » et du pronom t (th) de la troisième personne.

11 Hetouezza, passif de ouezzá «verser », ar..

[ocr errors]

4

Innas chem mar'ef touezzâdh aman d'i hemourth. Hennas our touezzâr cha amahri ennex ag sessen. Nettat heira hit' ennes', annax hat ar'obbar 2, hezra ettargi ad'iousid. Hebbi fellas ah'ebbal3. Our ieidhou cha felbir, ik'k'im d'i cheggs d'i d'oukkant, aldeg ad'ikhlodh outargi. Hennas, hamet't'outh outargi a netch a h'aççeler ax th_id". Innas çah'h'eits. Innas outargi iousoufi sili iaï d'aman ad'esouer'; ad'isoua. Hennas hamet't'outh enr'ith dakhel elbir, ad' ietchath sterrecacet ouh zemmeredh cha 10. — Innas a rah' netch our senjouser cha" elbir ellárach; anessilith id. — Inouli ald'eg ad'ikhlodh siábbách d'issaount 12, xerfent. Ernin as idharen zerfen ahen edjint d'ârian.

Issilis

Etfen louk'eddin r'ersen as oumahri ̧ennes. Innas

1 Heira hit' ennes, mot à mot «elle lança son œil (elle jeta ses regards)».

2 Ar'obbar la poussière», ar..

3 Ah'ebbal « la corde», ar. J.

Eidhou « tomber», même racine que l'arabe. On sait qu'en passant de l'arabe en chaouia, le ↳ (t') devient jo (dh).

5 Chegg « fente», ar..

6 D'oukkant «banc de pierre », ar.

. دگان

7 H'aççeler' ax th id' « je te l'ai attrapé à merci », ar. ↓

ber (dans un malheur) » et

8 Çah'h'eit « bravo», ar..

«tom

«faire tomber, réduire à quia».

Ietchath, forme fréquentative de outh « frapper». Erraçacet «le

plomb, les balles», ar..

10 Ou h zemmeredh cha «tu ne le peux pas », c'est-à-dire « tu n'es pas aussi fort que lui ».

[ocr errors]

11 Senjous faire salir», ar..

12 D'issaount pour saouint id' «ils le firent sortir» (de aoui «ap

porter»).

AVI.

15

IMPRIMERIE NATIONALE.

louk'eddin i hamet' t'outh aouid' isr'aren annexnef1 azsoum. Hekker haoui ias isr'aren. Netta ixennef ilett, nettat txennef d'i had'ount ald' itk'et't'ar 2 r'ef ouâmmis. Innas outargi la as legg ch amma; hennas nella ijbed r'ari essif, ik'k'ar attekeredh enr' achem enr'er'. — Innas eyi erraï ennem3. - Nettat hetk'et't'ar as, fi id'mar ennes, d'ououd'em ennes, d'iir'allen ennes, aldeg ih'ark' ouilim ennes. Heya amma, outargi ikholdhith id' idhes, innas i hemet't'outh h'arz'a our inessereb5.

Netta it't'es, innas ousoufi kheir a hamet't'outh ih'lan, xennedh r'ari essoud'ener'imi ennem enr' mag ennem. Hennas ikhli bitek, louk'k'a attemethedh, chek h'aouadjedh attessoud'enedh'. Innas md'ara ad'em-· mether', ad'emmether' fell am; h'aouadjer' chem, kheir en douneth' aïa oukoull : edj aï achem essoud'ener', aferh'er' saûts, loukeddin ad'emmether'.

hakh9.

Innas xennedh souasoua r'ari.

Hennas

Hennas

Annexnef de xennef « faire ròtir ». Le redoublement est passé sur la première syllabe, qui est pour ad'n.

2 Itk'et't'ar, forme réfléchie de k'et't'er «faire tomber goutte à goutte», ar..

3

Eyi errai ennem mot à mot «fais ton avis », c'est-à-dire «fais comme tu voudras ». Erraï, ar.

H'arz « surveille », ar. ¿¿.

5 Inessereb «il se glisse», ar.

.

3.

Assoud'ener' «je baiserai», de soud'en «baiser».

7 Douneth le monde», ar..

8

Aferh'er' saât «je me réjouirai un instant », ar. ¿? et äcl....

Hakh «prends », de ar' «prendre». Akh est pour ar'h «prendsle» (haffaiblissement du pronom th). Les consonnes r' h, quand elles ne sont pas séparées par une voyelle, se fondent toujours en kh.

« FöregåendeFortsätt »