Eedt bij den Keijser Boris.

Ge

brocht eenen Axel Guldestarn genaempt. een van de opperste raden des deenschen rijcx. een goet en verstandich man. duerende den incomste was den Keijser met sijnen soone heijmelijc op des slotts mueren ende sach alsoo den gantsen troep incomen. Want se mosten voorbij tslott passeeren.

Hij hadde sijn eijgen predicanten. doctoren en barbier. ooc eenen scerprechter ende allerleij volc tott sulcken Hof dienende. Dan bouen datt wirt hem in Mosco noch alles sulck bestelt. ooc wirt sijn hoff met dach ende nachtwaecke bewaert voor brant oft ander ongeluck ende wirt van alles coninclijck getracteert en voorgedient. met sijn volck.

Den 28 September wirtt hij bij den Keijser ten eeten genoott met sijnen gantsen huijse. soo wel de cleijne als de groote. soo heeren als knechten. Dat is de moscouische maniere. Alse ijmant nooden soo noodense gemeijnlijc eenige knechten met. die tsamen aen een tafel eetten. ende wiertt in sijnen houe gebeeden. en daer wirden ooc gebrocht des Keijsers peerden. daer se alle op reeden seer triumphant. Den Hertoge satt tussen 2 groote heeren. en alle sijn hoffgesin en edlen volgden hem alle. tot in de groote sale. Daer wirt hij omhelst van den Keiser Boris met sijnen soone en hietten malcander alsoo willecomme met groote blijscap des Keijsers Borisi. De Keijserrinne mette jonge Princesse sagen den Hertoge ooc door secreette tralien. maer de Hertog en sach haerlieden niet. want de moscouitren hare vrouwen niemant en laten sien. noch ooc hare dochteren. die ijet was is. maer sijn alle beslootten.

Den Keijser Boris aen sijn tafel sittende in sijnen troon met trappen in sijne magesteijt. satt aen sijn rechte hant sijnen soone Fedor den Prince van Moscouia. Neffen deesen sadt den Hertooge. Deese 3 en satten maer aen een tafel. Voort warender rond'om veel taeffelen wat leeger daer elc na sijnen staet voort aen sadt. ende wirden alle gedient van de heeren des lants, ende den Keijser adt ende dranc al wtt fijnen goude als ooc den Prince ende Hertoge. Voort aten de ander al

meest wt siluere gesceeren ende wirden wtermaten en heerlijcken getracteert ende waren gantsch vrolijck. van smiddaechs af tot in der nacht. daer int slott alsins groote vieren waren onsteecken. op hooge heerden daertoe gemaect. Ooc was de Geestelijckheijt bij den Keijser ten eetten, te weetten alle de biscoppen, metropolitten en dergelijcke. Ooc veele machtige cooplieden en wttlantse crijchslieden. die den moscouiter dienden voor edelen en houelingen. Den Keijser hadde metten Hertooge veel vrindelijcke propoosten. van den Coninck ende andere potentaten meer discoureerende. Ooc heeft den Keijser hem drij mael toe gedragen. en elcke mael nam hij den carcant van sijnen halse ende leijdese aen den halse des Hertogs. tot 3 kettenen toe. hem daer met vereerende.

De maeltijt voleijnt sijnde wirdt hij geconvoijeert van de opperste heeren des lants tott in sijn slaepcamer. door beuel des Keijsers. na dat hij vrindelijck sijn afsceijt hadde genomen.

Den 16 October 1602 wirt Hertog Johan subijtelijc cranck. daeruan onder des Keijsers huijsgesin een groote droefheijt ontstont. als ook int hof des Hertoogen. en deese siecte sijnde een heette cortse continueerde. wordende altijt quader. soo dat den Keijser daer gantsch van verscricte. sendende daer alle sijne doctoren. apoteeckers en barbieren. óm daer nacht en dach met buertten bij te blijuen. en den Keijser ginc ooc seluer daer henen den 26 der maent. om hem te besoecken. Bij hem comende heeft den Keijser seer geweent en hertelijcken hem bedroeft. vreesende tegen Godts wille was alle sijn voornemen van deesen Hertooge tot scoonsoon te crijgen. ende hem was bange voor ongeluck.

Dit namen de moscouitren heel hoog. datten Keijser hem soo verneederde. en murmureerden daerouer seer in hare hertten seggende sommige int heijmelijck. datten Keijser sijne magesteijdt grootte oneere aendeede. omdat hij tott eenen heijdense mensche ginc in sijn cranckheijt ende was berooft. meijndense van sijne wijsheijt. omdat hij sulcx deede. Wantse haren Keijser als eenen eersten godt achten. Hett verdroot ooc

Wort seer

cranck.

Sterft in Mos

co 28 October.

sommige heeren gantsch seer. dat eenen wtlander en oncristen. soose een ijgelijc wtlander achten te sijn. soude comen heerschen in haren landen en s Keijsers dochter hebben. ja wenschtten. dat hij mocht steruen. Doch dorsten niet veel seggen.

te comen.

Dit

Simon Micitouitz Goddonoof hadde geseijt. den Keijser moet van sinnen berooft sijn. datt hij sijne dochter een Latuijs wil geuen en hem sulcke eere aendoet. die niet weerdich is int heijlig lant, soo se haer lant noemen, woort Latuijs is het verachtelijcxste dattse de Duijttse connen voorleggen. en is een woort dat men in Duijts niet noemen en soude connen. dat men eenich verstant wt sou connen begrijpen.

Maer hadde den Hertog bij het leuen gebleuen t soude deesen Simon Micitouitz mett meer andere haer leuen hebben gecost. En alsoo de siecte grooter en grooter wirt. is hij ouerleeden den 28 Octobr daer allenthaluen groote droefheijt om was. principael bij den Keijser en veele wtlantse luijden. die in Moscouia woonden. en meijnden eenen goeden heere aen hem gehadt te hebben ende ooc een goede voorspraecke bij den Keijser. Maer ic geloue bij den moscouitren was blijscap al en lietten se sulcx niet blijcken. Terstont is van s Keijsers weegen eenen post afgeueerdicht na Denemarcken. om deese droeue tijding den Coninc te vercondigen. en den postjager hiet Reijnolt Dreijer en eenen Jurgen Buran. als ooc eenige vant Hertogen volck. Terwijle maecte men preparatie totte begraeffenisse ende sij wouden hem begrauen in der Duijtsen kercke buijten der Mosco in de Duijtse Slaboda. is een vlec ontrent een engelse mijle van Mosco. op de riuiere Jairus gelegen. die in de Moskua vloijt. Daer woonden alle de Lijflanders die van den tiran Johan Basilij wt Lijflant waren geuanckelijck geuoert ende nu vrijdom hadden. behaluen dat niet wt den lande en mochten. dan conden haer in Moscouia wel erneeren. Deese hadden een kercke aldaer daerse de leere Lutheri predicten. ende t wirt van den Keijser veroorlooft dat men hem daer begrauen

soude. en daer wirdt gemaect eenen scoonen ouerwelfden kelder. om de kist of tombe daer in te setten.

Sijn lichaem gebalsemt sijnde wirdt in een eijcken kiste geleijt. daer ouer noch een groote coperen kist gemaect wirt. mett groote stercke banden en ringen. al swert gecoloreert. en wirdt deese kiste geset op eenen swertten grooten wagen. daeruoor 4 swertte peerden. al mett rou behangen. en wirtt soo geuoert ontrent den voorscreuen vlecke bij de riuiere Jairus. Vooraen wierden eerst 8 peerden geleijt: daeruan hett een was behangen met swert fluweel ende d ander al in t swert laecken. Daerna volgden drij van sijne edelen. met sijne 3 wapenen. Na deese volgder eene mette croone en eene metten scepter. Deese dan wierden gevolcht van 20 edelingen. die elck een swertte wassen keerse brandende droegen. daer aen elck een wapen hinck. Daerna volgden 3 houelingen te peerde. hebbende ele eenen standaert daerin 3 wapenen stonden in hare handen. Voortt volgdender ettelijcke mett trompetten behangen. als ooc keteltrommen. Daerna volgde den rouwagen mette kiste daerop, die wirtt geuolcht van den Admirael. met het groot wapen des Rijcx Denemarcken. Noorwegen. Wenden en Gothen. Hier na volgden alle sijn heeren. edelen. officiers mett voortt alle t'ander volck in rouwe. En voort volgde alle de wtlantse natie. Den Keijser Boris met sijnen soone volgde het lijck 2 heele straten in Mosco. weenende eer hij omkeerde. ende beual alle sijne heeren. edelen. cancelieren. dat se het lijck souden volgen tot in de kercke toe dattet soude begrauen sijn. twelc den moscouitren wtermaten seer verwonderde. connende tselue niet vergeetten. Begrauen sijnde wirden de standerden ende wapenen opgehangen in de kercke. en gesciede eene lijcpredicatie van sijnen predicant. Joannes Lundius genaempt. ende wirt ooc heerlijc gesongen van alle de Lijflantse. soo predicant. scoolmeesters ende kinderen. die daerna alle heerlijcken begaeft wirden. als ook hare kercke. Dit alles gesciedde in presenttie der moscouise Heeren ende Boiaren. diet met eene groote verwondringe aensagen. ende

Wort begra

uen.

1603.

Ambassade wt

Moscouia
Groesina.

na

Den Deensen

een afgrijsen daeruan hadden. De kercke creeg bouen ander giften 2000 rijcxdaelders.

Den 7 Mei 1603 arriueerde Reijnoltt Dreijer weder in Mosco. ende was degeene die met tijdinge vant ouerlijden des Hertogs in Denemarcken gereijst was. Hij seijde ons dattse in Denemarcken vastt hielen datt hij vergeuen was. Niemant was soo seer bedroeft als sijne suster. nu Coninginne van Engelant. Dan dat hij sou vergeuen sijn is onwarachtich. want sijn volck altijt meest ontrent hem was. ende alles wel weetten wat siecte hij hadde. ooc hoe hij stiff mett gott verstant ende spraecke totten lesten. Hij was een lanc fraij jongman. seedich en stil. eenen grootten neuse hebbende. Boris hadde hem seer lief en was ooc seer bedroeft om hem. ja. qualijc liet hij hem troosten. want hij sach oogenscijnlijck dat Godtt almachtich alle sijn meijninge ende voornemen tot niet maecte. in somma wist niet wat weder beginnen.

Hij hadde ooc een ambassade gesonden na Groesina. een lantscap tussen Mare Caspium en Pontus Euxinus. om aldaer te soecken een princesse voor sijnen soone. dan tmisluctte ooc alles. soo datt al wat hij meijnde voor te nemen. om verseeckert te sijn int rijcke. quam al tot niet. en niemant en tergde hem noch en maecte hem bange als sijn eigen conscientie. vreesende altijt voor een ongeluck. dwelc een wonder was.

Den 3 Junio vertrock Axel Guldenstarn met alle sijn volc adel vertrekt wt met oorloff des Keijsers na Denemarcken. na dat se alle rij

Mosco.

ckelijck begaeft waren. soowel cleijne als grootte. met heerlijcke gescencken. en groot wtgeleijde totter see toe.

Daer warender eenige onder sijne edelen die in Mosco wel blijuen wilden en den Keijser dienen. dan den Keijser liet daerop antwoorden. dat se eerst vertrecken souden en vertoonen haer haren heeren en vertellen hem hoe men met haer geleeft had. Die dan wilde comen ende den moscouisen rijcke dienen sal wilcom sijn ende ooc wel begaeft worden.